W przypadku każdego problemu zdrowotnego zdecydowanie lepiej jest mu zapobiegać niż później go leczyć. Prawidłowość ta dotyczy zarówno nas – ludzi  jak i naszych podopiecznych zwierząt. Zapraszam do lektury krótkiej instrukcji jak zacząć dbać o higienę zębów naszych pupili by zapobiec odkładaniu się na nich płytki nazębnej i zminimalizować ryzyko wystąpienia chorób groźnych dla całego organizmu.

Prawidłowa higiena jamy ustnej to pierwszy i najważniejszy krok do zachowania zdrowych zębów i dziąseł, a najprostszą drogą do osiągnięcia sukcesu na tym polu jest codzienne szczotkowanie zębów, czyli higiena aktywna. Dzięki szczotkowaniu usuwana jest z powierzchni zębów płytka bakteryjna, jedna z głównych przyczyn chorób przyzębia.

Nauka mycia zębów przebiega etapami i wymaga cierpliwości zarówno właścicieli jak i zwierząt.

Krok 1

Stopniowo przyzwyczajamy naszego pupila do dotyku w okolicy pyszczka, najlepiej kiedy robimy to podczas przyjemnej dla naszego zwierzaka zabawy.

Krok 2

Zapoznajemy zwierzę z pastą lub żelem którym zamierzamy myć jego zęby, pamiętając by używać tylko specjalistycznych preparatów weterynaryjnych. Niestety zwierzęta mają tendencję to łykania płynów wprowadzanych do pyszczka, a pasty weterynaryjne w przeciwieństwie do większości past dla ludzi, nie zawierają szkodliwego dla zwierząt fluoru. Poza tym dzięki dodatkom substancji smakowych, zwierzaki zwykle nie wzbraniają się przed zabiegami higienicznymi smakującymi kurczakiem, wątróbką lub rybą. Odpowiedni preparat nakładamy więc palcem, starając się rozprowadzić go po zębach, dziąsłach i policzkach.

Krok 3

Kiedy pacjent pozna już smak pasty, możemy próbować podawać ją na specjalnej nakładce lub gaziku nawiniętym na palec i postarać się rozprowadzić preparat po zewnętrznej stronie wszystkich zębów.

Krok 4

Kiedy zwierzę zaakceptuje już nakładkę lub gazik, możemy spróbować wprowadzić do użycia szczoteczkę. Jako pierwszą zalecam szczoteczkę do zębów przeznaczoną dla dzieci. Posiada ona małą główkę, miękkie włosie oraz gumową strukturę, która chroni naszego pupila przed drobnymi urazami dziąseł i policzków. Na początku powinniśmy czyścić przednie zęby czyli siekacze i kły, a następnie postarać się przechodzić także do zębów przedtrzonowych i trzonowych. Początkowo także skupiajmy się na zewnętrznej powierzchni zębów zwanej policzkową. Zanim zwierzak nie przyzwyczai się do mycia powierzchni łatwiej dostępnych, nie zalecam upartego szczotkowania zębów od strony podniebienia i języka.

Krok 5

W kolejnym etapie możemy spróbować użyć specjalnej szczoteczki weterynaryjnej z podwójną główką. Jej zaletą jest jednoczesne szczotkowanie policzkowej i podniebiennej/językowej powierzchni zębów.

Jeśli idzie o częstotliwość zabiegów higieny jamy ustnej to zalecam codzienne szczotkowanie, najlepiej o tej samej porze, krótko przed snem. Wtedy organizm „wycisza się”, spowalnia się również produkcja śliny, która wspomaga naturalny proces oczyszczania jamy ustnej. Pamiętajmy także, że wiele zależy od nastawienia z jakim podchodzimy do zabiegu szczotkowania zębów. Im bardziej będziemy zrelaksowani i nie poddamy się irytacji spowodowanej ewentualnymi niepowodzeniami na początku, tym łatwiej będzie przekonać zwierzę do współpracy na dalszych etapach.

Poza codziennymi zabiegami szczotkowania zębów warto sięgnąć po jedną z form higieny pasywnej czyli: zabaw z gryzakami, podawaniem przekąsek i karm typu „Dental”, czyli w formie większych krokietów, wymuszających rozgryzanie i tym samym wspomagających oczyszczanie zębów.

Jeśli idzie o wizyty stomatologiczne to pamiętajmy że, okres pierwszych szczepień jest najlepszym czasem na budowanie relacji opiekun-pacjent-lekarz. To również najlepszy moment by skontrolować uzębienie mleczne malucha, oswoić go z lekarzem i stopniowo przyzwyczajać do dotyku w obrębie pyszczka, co będzie także doskonałym wprowadzeniem do nauki mycia zębów. Dzięki późniejszym, regularnym kontrolom możemy reagować w porę i w łatwy sposób unikać rozwoju chorób jamy ustnej, które bywają nie tylko źródłem bólu i dyskomfortu ale i negatywnie wpływają na cały organizm zwierzęcia.

Uwaga: Zarówno u ludzi jak i zwierząt brak higieny jamy ustnej prowadzi do rozwoju poważnych chorób nie tylko zębów oraz przyzębia, ale także takich narządów jak nerki, wątroba czy serce. Statystyki wskazują, że ok 80% psów w wieku powyżej 2 lat wymaga interwencji stomatologa. Dlatego nie bądźmy obojętni i udajmy się do lekarza weterynarii gdy:

• Widzimy u naszego zwierzęcia złogi kamienia nazębnego lub zaczerwienienie dziąseł
• Wyczuwamy nieprzyjemny zapach z jamy ustnej naszych podopiecznych
• Obserwujemy: apatię i posmutnienie naszego pupila, brak zainteresowania zabawą,  brak apetytu lub ocieranie pyszczka o różne przedmioty.

Wszystkie wymienione objawy mogą wskazywać poważny problem w pyszczku Twojego podopiecznego!

Wraz ze wzrostem średniej długości życia wydłuża się czas w jakim zęby muszą służyć swoim właścicielom. Chęć zachowania ich w jak najlepszej kondycji wymaga podjęcia zdecydowanych działań. Kluczowymi dla osiągnięcia sukcesu są regularne zabiegi higieny jamy ustnej. Potrzebujemy ich tak samo my jak i nasi podopieczni, i to zarówno Ci szczekający jak i miauczący. Jednak właściciele kotów wiedzą doskonale, że zwierzęta te żyją we własnym świecie, który rządzi się odmiennymi od naszych prawami i dlatego nauka mycia kocich zębów, może okazać się sporym wyzwaniem wymagającym cierpliwości ale i kompromisów ze strony właściciela.

Od czego więc zacząć?

Na początku  radzę oswajać kota z dotykiem w obrębie pyszczka. Proponuję  głaskać jego okolice oraz próbować delikatnie odchylać wargi i policzki by przy okazji spróbować obejrzeć zęby naszego pupila. Najlepsze efekty osiągniemy w czasie kiedy kot jest wypoczęty i zrelaksowany.

Kolejnym krokiem powinno być zapoznanie zwierzaka z pastą lub żelem, którego planujemy używać. Pamiętajmy, że bezwzględnie muszą to być preparaty weterynaryjne, które nie zawierają fluoru, w związku z czym mogą być przez zwierzę połykane bez niebezpieczeństwa zatrucia. Dodatkowo preparaty weterynaryjne wzbogacane są substancjami zapachowymi i smakowymi (np. aromatem ryby czy kurczaka), co zdecydowanie uatrakcyjnia wszelkie zabiegi higieniczne. Preparat należy równomiernie rozprowadzać palcem po zębach, dziąsłach i policzkach, tak aby zwierzę mogło go z łatwością zlizywać i smakować.

Kiedy kot zapozna się już z żelem lub pastą, możemy próbować rozprowadzać je przy użyciu specjalnej, dostępnej w dobrych sklepach zoologicznych nakładki do czyszczenia zębów lub po prostu gazika nawiniętego na palec. Niestety w przypadku kotów, często jest to maksimum na jakie możemy liczyć w zakresie współpracy przy myciu zębów.

Jednak dla wytrwałych właścicieli i ich równie cierpliwych podopiecznych, którzy zechcą przejść na wyższy poziom wtajemniczenia i zęby szczotkować, zalecam dostępne w aptekach szczoteczki jednopęczkowe. Charakteryzują się one malutką główką, którą jesteśmy w stanie oczyścić wszystkie trudno dostępne powierzchnie.

Niestety u kotów, w przeciwieństwie do psów, mamy nieco ograniczone możliwości korzystania z dobrodziejstw higieny pasywnej. Koty zwykle nie bawią się poprzez gryzienie zabawek i w związku z tym brakuje dla nich specjalnych gryzaków, czy dentystycznych przysmaków, ograniczających odkładanie płytki bakteryjnej, głównej przyczyny chorób dziąseł, błony śluzowej jamy ustnej i przyzębia. Stosunkowo niezłe efekty można uzyskać poprzez stosowanie dostępnych na rynku żeli, past lub wosków o właściwościach bakteriostatycznych (np. zawierających cynk), które po nałożeniu na dziąsła i zęby hamują namnażanie bakterii. Pamiętajmy również, że podawanie suchej karmy, której spożycie w przeciwieństwie do karmy mokrej, wymaga rozgryzania, sprzyja fizjologicznemu oczyszczaniu zębów, a resztki suchego pokarmu w mniejszym stopniu zalegają na powierzchni i w okolicach zębów.

Niestety badania pokazują, że ponad 70% kotów powyżej 2 roku życia wymaga interwencji stomatologa.Zatem by skutecznie zadbać o przyszłość uzębienia młodego kociaka należy  już w okresie pierwszych szczepień udać się na pierwszą kontrolę stomatologiczną. W tym czasie kotek powinien posiadać już komplet uzębienia mlecznego, a to najlepszy moment by sprawdzić ustawienie zębów i jednocześnie zacząć budować relacje: opiekun – pacjent – lekarz. W przyszłości ułatwi to przeprowadzanie regularnych kontroli stomatologicznych, podczas których będziemy mogli ocenić proces wymiany zębów mlecznych na stałe oraz wcześnie wykrywać wszelkie problemy i dzięki temu skutecznie im zapobiegać.

UWAGA: Zarówno u ludzi jak i zwierząt, brak higieny jamy ustnej prowadzi do rozwoju poważnych chorób nie tylko zębów oraz przyzębia, ale także takich narządów jak nerki, wątroba czy serce.  Co więcej, brak apetytu u kota wynikający z dolegliwości bólowych (tzw. pseudoanoreksja) jest stanem wymagającym natychmiastowej interwencji. Zlekceważenie tego objawu może doprowadzić do poważnego uszkodzenia wątroby, tzw. wtórnego stłuszczenia wątroby i ostatecznie bardzo groźnej dla życia encefalopatii wątrobowej.

Dlatego nie bądźmy obojętni i udajmy się do lekarza weterynarii gdy:

• Widzimy u naszego kota złogi kamienia nazębnego lub zaczerwienienie dziąseł
• Wyczuwamy nieprzyjemny zapach z jamy ustnej
• Obserwujemy: apatię i posmutnienie naszego pupila objawiające się brakiem zainteresowania zabawą, ocieranie pyszczka łapką, brak apetytu lub utrudnione pobieranie pokarmu (wypluwanie kęsków, niezdolność do gryzienia lub gryzienie jedną stroną)

Wszystkie z wymienionych objawów mogą wskazywać na poważny problem w pyszczku Twojego podopiecznego!

Zarówno kocięta jak i szczenięta w wieku ok 5 – 6 tygodni powinny posiadać komplet uzębienia mlecznego. Dlatego też już okres pierwszych szczepień to doskonały czas by sprawdzić ustawienie zębów i jednocześnie zacząć budować relacje: opiekun – pacjent – lekarz. W przyszłości ułatwi to przeprowadzanie regularnych kontroli stomatologicznych, podczas których będziemy mogli ocenić proces wymiany zębów mlecznych na stałe (jego początek przypada w wieku ok 3 – 4 miesiąca życia) oraz wcześnie wykrywać wszelkie problemy i dzięki temu skutecznie im zapobiegać.

Krok 1.

Wykonaj podstawowe badania krwi pacjenta, morfologię oraz biochemię. Na pobranie krwi pacjent musi zgłosić się na czczo, czyli po upływie minimum 8 godzin od ostatniego posiłku.

Krok 2.

Umów się na konsultację stomatologiczną, podczas której przeprowadzę badanie ogólne pacjenta, przeanalizuję wyniki krwi oraz sprawdzę stan uzębienia. Jeżeli będzie taka konieczność, zalecę  dodatkowe badania takie jak echo serca, koagulogram, EKG, USG lub tomografię komputerową.

Krok 3.

Jeśli nie ma przeciwskazań ogólnych do wykonania zabiegu, wspólnie wyznaczymy jego termin. Przed zabiegiem pacjent powinien być na czczo, czyli po upływie minimum  8 godzin od ostatniego posiłku, a dostęp do wody mieć ograniczony już na 2 – 3 godziny przed znieczuleniem.